Γιατροί Χωρίς Σύνορα προς GAVI*: «Άμεση ανάγκη για αλλαγές στα εμβόλια»

Αθήνα/ Γενεύη/Στοκχόλμη, 28 Οκτωβρίου 2013 – Χρειάζονται αρκετές βασικές αλλαγές πολιτικής της Συμμαχίας GAVI ώστε να ενισχυθεί η μείωση του αριθμού των παιδιών σε ολόκληρο τον κόσμο που δεν λαμβάνουν εμβόλια (22,6 εκατομμύρια το 2012), σύμφωνα με ανακοίνωση της διεθνούς ιατρικής ανθρωπιστικής οργάνωσης Γιατροί Χωρίς Σύνορα (Médecins Sans Frontières / MSF) πριν τη συνάντηση ανακεφαλαίωσης προόδου της GAVI στη Στοκχόλμη.

«Στηρίζουμε πλήρως την αποστολή της GAVI για παροχή νέων εμβολίων σε παιδιά στις αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά πιστεύουμε ότι η GAVI θα μπορούσε να βελτιώσει τη δουλειά που κάνει σε διάφορους τομείς ώστε περισσότερα παιδιά να μπορούν να προστατεύονται από φαινόμενα που σκοτώνουν», δηλώνει ο Δρ. Manica Balasegaram, Διευθυντής της Καμπάνιας για την Πρόσβαση στα Φάρμακα των MSF. «Οι υπεύθυνοι ανθρωπιστικών δράσεων εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση σε εμβόλια στις τιμές της GAVI ώστε να μπορούν να δράσουν άμεσα σε έκτακτες ανάγκες. Οι τιμές των εμβολίων γενικά είναι ακόμη απαγορευτικές για να μπορούν τα κράτη να τα προμηθεύονται επί μακρόν, και η GAVI δεν κάνει αρκετά ώστε να στηρίξει τις ανάγκες εμβολιασμού των μεγαλύτερων παιδιών».

Οι MSF έχουμε αναγνωρίσει τέσσερις βασικές περιοχές όπου οι αλλαγές της GAVI θα μπορούσαν να κάνουν σημαντική διαφορά:

• Μείωση των τιμών της GAVI για τους ανθρωπιστικούς φορείς: Αυτή τη στιγμή, η GAVI δεν επιτρέπει σε ανθρωπιστικούς φορείς , όπως οι MSF, να αποκτήσουν πρόσβαση στις χαμηλότερες παγκοσμίως τιμές της ώστε να εμβολιάσουν πληθυσμούς σε κρίση που σε διαφορετική περίπτωση θα αντιμετωπίσουν σοβαρότατα προβλήματα. Χρειάστηκαν 11 μήνες ώστε οι MSF να ξεπεράσουμε τα γραφειοκρατικά εμπόδια προκειμένου να αποκτήσουμε τελικά το εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου και να εμβολιάσουμε παιδιά σε προσφυγικούς καταυλισμούς στο Νότιο Σουδάν όπου υπήρχαν υψηλά επίπεδα θνησιμότητας. Το γεγονός ότι η GAVI δε συμπεριλαμβάνει μη-κυβερνητικές και ανθρωπιστικές οργανώσεις στις τιμολογιακές της διαπραγματεύσεις έχει οδηγήσει στην έλλειψη παροχής νέων εμβολίων σε πρόσφυγες. Η GAVI θα πρέπει να μοιραστεί τις τιμές της με τις μη-κυβερνητικές οργανώσεις και να αναπτύξει άμεσα μια πολιτική για τη διευκόλυνση χρήσης νέων εμβολίων σε πρόσφυγες και πληθυσμούς σε ανθρωπιστική κρίση.
• Μεγαλύτερη προσπάθεια για μείωση της τιμής των εμβολίων: Το κόστος για πλήρη εμβολιασμό ενός παιδιού στην καλύτερη περίπτωση έχει αυξηθεί κατά 2700% από το 2001 (από 1,38 δολάρια το 2001 σε 38,8 δολάρια σήμερα). Υπάρχουν αυξανόμενοι φόβοι μεταξύ κρατών -σε πολλά από τα οποία εργάζονται οι MSF- ότι δεν θα μπορέσουν να αντέξουν αυτές τις τιμές όταν χάσουν σταδιακά την υποστήριξη της GAVI. Για παράδειγμα, το Κονγκό θα χάσει την υποστήριξη της GAVI από το τέλος του 2015 και μετά, και θα αναγκαστεί να πληρώσει 20 φορές περισσότερο για τα νέα εμβόλια σε σχέση με όσα πληρώνει για τα υπάρχοντα. Αυτές οι υψηλές τιμές θέτουν σε κίνδυνο τη μακροβιότητα των προγραμμάτων ανοσίας και θα μπορούσαν να ωθήσουν τις κυβερνήσεις στη λήψη σκληρών αποφάσεων σχετικά με το ποιες θα είναι οι θανατηφόρες καταστάσεις από τις οποίες θα επιλέξουν να προστατέψουν τα παιδιά τους. Η GAVI πρέπει να κάνει περισσότερα ώστε να μειώσει τις τιμές, μέσω εξυπνότερης και πιο διαφανούς διαπραγμάτευσης με τις πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρίες, και μέσω της επιτάχυνσης εισαγωγής στην αγορά εμβολίων από μικρότερους παραγωγούς.
• Επέκταση του εμβολιασμού σε παιδιά μεγαλύτερα του ενός έτους: Αν και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συνιστά τον εμβολιασμό παιδιών άνω των 11 μηνών που μπορεί να έχασαν τους συνιστώμενους εμβολιασμούς, η GAVI σήμερα αγοράζει εμβόλια μόνο για τακτικά προγράμματα για παιδιά μέχρι ενός έτους. Αυτό σημαίνει ότι ένα παιδί μεγαλύτερο του ενός έτους που φτάνει σε μια κλινική και δεν έχει ολοκληρώσει την ανοσοθεραπεία του δεν θα μπορούσε να ωφεληθεί από αυτά τα σωτήρια εμβόλια. Κάτι τέτοιο σημαίνει μια χαμένη ευκαιρία για πλήρη προστασία των παιδιών ενάντια σε θανατηφόρες παθογένειες, που συχνά καταλήγουν σε φονικά ξεσπάσματα ασθενειών που μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί. Η GAVI πρέπει να επανεξετάσει τη στήριξή της στις χώρες ώστε να υλοποιήσουν πλήρως τις συστάσεις του ΠΟΥ.
• Κίνητρα για ανάπτυξη εμβολίων που δεν απαιτούν συνεχή ψύξη: Σήμερα, η συντριπτική πλειοψηφία των εμβολίων πρέπει να παραμένει σε θερμοκρασίες μεταξύ 2 και 8 βαθμών Κελσίου μέχρι να φτάσουν στα παιδιά. Αυτό απαιτεί μια ασύλληπτα δύσκολη ‘ψυχρή αλυσίδα’ μεταφοράς για τα Υπουργεία Υγείας και τις ανθρωπιστικές οργανώσεις όπως οι MSF σε μέρη όπου οι θερμοκρασίες εύκολα ξεπερνούν τους 40 βαθμούς Κελσίου και όπου η παροχή ρεύματος είναι ασταθής ή ανύπαρκτη. Το εμβόλιο MenAfriVac κατά της μηνιγγίτιδας Α πρόσφατα ανασκευάστηκε, καθιστώντας το κατάλληλο για αποθήκευση σε θερμοκρασίες έως 40 βαθμών για μέχρι τέσσερις ημέρες, διευκολύνοντας σημαντικά τη μεταφορά και αποθήκευσή του σε ζεστές και απομακρυσμένες περιοχές. Χρειάζεται περισσότερη έρευνα για τη διερεύνηση μιας παρόμοιας ανασκευής και άλλων εμβολίων, διευκολύνοντας το έργο εμβολιασμού των παιδιών σε περιοχές με δύσκολη πρόσβαση. Η GAVI πρέπει να παίξει έναν πιο ενεργό ρόλο στην προώθηση τέτοιων προσπαθειών ώστε τα ευκολότερα στη χρήση εμβόλια να γίνουν διαθέσιμα.

«Πιστεύουμε ότι η GAVI πρέπει να επιβραβευθεί για πολλά από τα επιτεύγματά της κατά την τελευταία δεκαετία, αλλά επίσης πιστεύουμε ότι είναι πολύ σημαντικό γι’ αυτή να εστιάσει με κριτική ματιά στα θέματα τα οποία μπορεί να βελτιώσει στο μέλλον», επισημαίνει η Kate Elder, Σύμβουλος Πολιτικών Εμβολιασμού της Καμπάνιας για την Πρόσβαση στα Φάρμακα των MSF. «Πιστεύουμε ότι μια φιλόδοξη, δραστήρια GAVI η οποία θα παλεύει σκληρά για να διαμορφώσει αγορές, προϊόντα και τιμές, είναι απαραίτητη για όλο τον κόσμο που προσπαθεί να εκπληρώσει τους στόχους του σε θέματα εμβολιασμού και να αποτρέψει την εξάπλωση ασθενειών στους πιο ευαίσθητους πληθυσμούς».

Οι MSF εμβολιάσαμε σχεδόν 700.000 ανθρώπους κατά της ιλαράς και σχεδόν 500.000 κατά της μηνιγγίτιδας το 2012.