Φυματίωση: Επιστήμονες παρουσιάζουν προτάσεις για την επιτάχυνση της διαδικασίας ανάπτυξης φαρμάκων

με την υποστήριξη του Χάουαρντ Π. Μιλστάιν, του Ιατρικού Κολεγίου Γουέιλ Κορνέλ Άμπυ και του Προγράμματος Χάουαρντ Π. Μιλστάιν στην Χημική Βιολογία. Το συμπόσιο συγκέντρωσε περισσότερους από 100 ειδικούς επιστήμονες σε θέματα φυματίωσης, φορείς ανάπτυξης και ελέγχου φαρμάκων, φορείς χάραξης πολιτικής, δωρητές και ακτιβιστές για να παρουσιαστούν πρακτικές προτάσεις κάλυψης των κενών που υπάρχουν στην Έρευνα και Ανάπτυξη φαρμάκων για τη φυματίωση. 

«Προδίδουμε τις ελπίδες όσων πάσχουν από φυματίωση» είπε ο Δρ. Τίντο φον Σόεν-Άνγκερερ, διευθυντής της Εκστρατείας των ΓΧΣ για την Πρόσβαση στα Βασικά Φάρμακα. «Η διάγνωση και η θεραπεία της φυματίωσης είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι φορείς ιατρικής περίθαλψης σε όλο τον κόσμο. Τα πράγματα πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο με την εμφάνιση της πολυανθεκτικής φυματίωσης και τελευταία της εξαιρετικά ανθεκτικής φυματίωσης, ιδιαίτερα στις περιοχές με μεγάλη εξάπλωση του ιού HIV. Η ανάγκη για νέα φάρμακα δεν θα μπορούσε να είναι πιο μεγάλη - δεν υπάρχει κανένα περιθώριο χρόνου.»

Η φυματίωση προκαλεί σχεδόν 2 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο, κυρίως λόγω της ανεπάρκειας διαγνωστικών και θεραπευτικών εργαλείων. Ενώ τα τελευταία 25 χρόνια, από τότε που ξεκίνησε η επιδημία του AIDS, δημιουργείται για την καταπολέμηση του HIV περίπου ένα φάρμακο το χρόνο, το τελευταίο νέο φάρμακο που χρησιμοποιείται σήμερα στην καθιερωμένη θεραπεία για τη φυματίωση κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 60. Σύμφωνα με μία έρευνα των ΓΧΣ για τα στάδια παραγωγής φαρμάκων για τη φυματίωση, η βασική έρευνα δεν μεταφράζεται σε νέα φάρμακα που απαιτούνται για να βελτιωθεί η θεραπευτική αγωγή. Δεν υπάρχουν αρκετά ελπιδοφόρα φάρμακα σε διαδικασία παραγωγής, ενώ τα σοβαρά κενά στη χρηματοδότηση εμποδίζουν την ανάπτυξη συνδυασμών φαρμάκων για κλινικές δοκιμές.

Η ανθεκτικότητα της φυματίωσης στα φάρμακα αυξάνεται με γοργό ρυθμό, με 450.000 νέα περιστατικά ανθεκτικής φυματίωσης κάθε χρόνο. Η πρόσφατη ανακάλυψη εκατοντάδων περιστατικών εξαιρετικά ανθεκτικής φυματίωσης, η οποία είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αντιμετωπιστεί και μερικές φορές αδύνατο να θεραπευτεί, καθιστά ακόμα πιο επείγουσα την κατάσταση. Η φυματίωση παραμένει η βασική αιτία θανάτου των ασθενών με HIV, κατά μεγάλο ποσοστό γιατί τα υπάρχοντα φάρμακα κατά της φυματίωσης και τα τεστ έχουν ελάχιστα προσαρμοστεί στις ανάγκες αυτών των ασθενών.

«Είναι απαραίτητο να υπάρξει μια σύγκληση καινοτομίας, πρωτοβουλίας και πρόσβασης στην έρευνα για τη φυματίωση,» είπε ο Δρ. Καρλ Νέιθαν, Καθηγητής Μικροβιολογίας του Ρης Πρίτσετ και Πρόεδρος Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας στο Ιατρικό Κολέγιο Γουέιλ Κορνέλ. «Πρέπει να υπάρξει διαφάνεια, ηγεσία και συνεργασία μεταξύ όλων των φορέων που ασχολούνται με τη φυματίωση.»

Οι ειδικοί που συμμετείχαν στο συμπόσιο έδωσαν έμφαση σε συγκεκριμένες ενέργειες που πρέπει να γίνουν επειγόντως  για να βελτιωθεί η κατάσταση:

• Δραστική αύξηση της χρηματοδότησης για Έρευνα και Ανάπτυξη στη φυματίωση
• Επιτάχυνση της ανακάλυψης νέων φαρμάκων
• Αύξηση των κλινικών δοκιμών και επιτάχυνση της κλινικής ανάπτυξη
• Δέσμευση σε μια παγκόσμια ηγεσία Έρευνας και Ανάπτυξης στη φυματίωση
• Υποστήριξη νέων προσεγγίσεων για την Έρευνα και Ανάπτυξη, όπως για παράδειγμα ενός παγκοσμίου πλαισίου Έρευνας και Ανάπτυξης

«Χρειαζόμαστε αύξηση των κλινικών δοκιμών, άμεση παρακολούθηση και καταγραφή των κλινικών δεδομένων και προϋποθέσεις «προσωρινής χρήσης» (μέχρι την επίσημη πιστοποίηση από τον ΠΟΥ) των σημαντικών υποψηφίων φαρμάκων» λέει ο Δρ. φον Σόεν-Άνγκερερ. «Για να μπορέσουμε να αλλάξουμε ουσιαστικά την κατάσταση, πρέπει να υπάρξει δραματική αύξηση της χρηματοδότησης και πολιτική βούληση.»

Στο συμπόσιο υπογραμμίστηκε η ανάγκη να δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο κίνημα έρευνας και ανάπτυξης για τη φυματίωση, καθώς το αντίστοιχο για το AIDS αποδείχτηκε καίριας σημασίας  για τις εξελίξεις στην ανάπτυξη φαρμάκων. Κατέληξε επίσης ότι απαιτείται ισχυρή πολιτική ηγεσία για να βελτιωθούν οι συνεργασίες μεταξύ των επιστημόνων, των φορέων ανάπτυξης φαρμάκων, των φορέων περίθαλψης και των πασχόντων. Οι συμμετέχοντες στο συνέδριο συμφώνησαν στην ανάγκη μαζικής αύξησης των κρατικών χρηματοδοτήσεων για έρευνα και ανάπτυξη στη φυματίωση, καθώς επί του παρόντος οι πρωτοβουλίες ανακάλυψης νέων φαρμάκων είναι ανεπαρκείς. Εξέφρασαν επίσης την υποστήριξη τους για μια προσπάθεια που ξεκίνησε από κυβερνητικούς φορείς στην Παγκόσμια Σύνοδος Υγείας το Μάιο του 2006, που στόχο έχει να εξεταστούν εναλλακτικοί τρόποι ιεράρχησης και χρηματοδότησης για την Έρευνα και την Ανάπτυξη, που να κατευθύνονται από τις ανάγκες υγείας.

• Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) είναι μία διεθνής ανεξάρτητη ιατρική ανθρωπιστική οργάνωση που παρέχει επείγουσα βοήθεια σε ανθρώπους που έχουν πληγεί από ένοπλες συγκρούσεις, επιδημίες, φυσικές καταστροφές και αποκλεισμό από την ιατρική περίθαλψη σε περισσότερες από 70 χώρες. Οι ΓΧΣ περιθάλπουν 17.000 ασθενείς με φυματίωση σε περισσότερα από 100 προγράμματα σε 44 χώρες και αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερα περιστατικά πολυανθεκτικής φυματίωσης. Κάποιοι ασθενείς στα προγράμματα των ΓΧΣ στις χώρες τις πρώην Σοβιετικής Ένωσης, οι οποίοι πάσχουν από πολυανθεκτική φυματίωση, έχουν διαγνωστεί ότι πάσχουν και από εξαιρετικά πολυανθεκτική φυματίωση.