Φυματίωση: 2 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο ...ωστόσο παρέχονται μόνο πρόχειρες λύσεις

Επίσης, η πολυανθεκτική φυματίωση παρουσιάζει μία ανησυχητική αύξηση - αυτή τη στιγμή υπάρχουν 2 εκατομμύρια ασθενείς με πολυανθεκτική φυματίωση, ενώ σημειώνονται 500.000 νέα περιστατικά κάθε χρόνο.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, η αισιοδοξία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), που ευελπιστεί σε «Έναν κόσμο χωρίς φυματίωση μέχρι το 2050», προκαλεί έκπληξη. Η πολιτική που προτείνεται από τον ΠΟΥ αποδείχτηκε ανεπιτυχής στην προσπάθεια ελέγχου της πανδημίας και κυρίως αναποτελεσματική για την παροχή κατάλληλης θεραπείας στους ασθενείς. «Ο ΠΟΥ έχει σπαταλήσει πάρα πολλά χρόνια προάγοντας την εκστρατεία προώθησης της πολιτικής ελέγχου της φυματίωσης, χωρίς να αναγνωρίζει τους περιορισμούς της», δηλώνει ο Δρ. Ζαν Ερβέ Μπραντόλ, Πρόεδρος του Γαλλικού Τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Ως αποτέλεσμα,  η ανταπόκριση στο πρόβλημα της φυματίωσης περιορίζεται μόνο σε προσωρινές, πρόχειρες λύσεις!» 

Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου BCG αμφισβητείται από τους ειδικούς. Το διαγνωστικό τεστ, που χρησιμοποιείται εδώ και 124 χρόνια, ανιχνεύει το βάκιλο της φυματίωσης μόνο στο 50% των περιστατικών αφήνοντας χωρίς θεραπεία εκατομμύρια ασθενείς, κυρίως παιδιά. Το πιο πρόσφατο φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της φυματίωσης, είναι 40 χρόνων. Πρέπει μάλιστα να λαμβάνεται για μία περίοδο 6 έως 8 μηνών και υπάρχει κίνδυνος να καταστεί αναποτελεσματικό εάν η θεραπεία διακοπεί. Επίσης, ο ΠΟΥ επιμένει πεισματικά στην καταλληλότητα του DOTS (Άμεσα Επιβλεπόμενη Βραχυχρόνια Θεραπεία), μίας πολιτικής που δεν έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει με επιτυχία την παράλληλη μόλυνση φυματίωσης και HIV και την εμφάνιση της ανθεκτικής στα φάρμακα φυματίωσης.    

Εκτός αυτού, λίγοι είναι οι φορείς που σέβονται τα διεθνή κριτήρια ποιότητας όταν προμηθεύουν φάρμακα κατά της φυματίωσης. Η στάση του ΠΟΥ παραμένει ασαφής σε σχέση με αυτό το θέμα. Δικαιολογημένα προτείνει τη χρήση προ-πιστοποιημένων από τον ΠΟΥ φαρμάκων, αλλά δε διαθέτει τα απαραίτητα μέσα για να υλοποιήσει τη διαδικασία επικύρωσης. Επίσης, ο ΠΟΥ δε διασφαλίζει τη διάθεση των πιστοποιημένων φαρμάκων. Το βασικό κέντρο διάθεσης φαρμάκων κατά της φυματίωσης για τις αναπτυσσόμενες χώρες, το Global Drugs Facility, που υποστηρίζεται από τον ΠΟΥ, θα πρέπει να δώσει άμεση προτεραιότητα στα προ-πιστοποιημένα από τον ΠΟΥ φάρμακα. «Στις περισσότερες χώρες όπου έχουμε προγράμματα κατά της φυματίωσης, τα εθνικά προγράμματα κατά της φυματίωσης χρησιμοποιούν φάρμακα που δεν έχουν προ-πιστοποιηθεί από τον ΠΟΥ», δηλώνει η Σοφί - Μαρί Σκουφλαίρ, φαρμακοποιός των ΓΧΣ. 

Παρ' όλες τις προσπάθειες που καταβάλουν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα για να ξεπεράσουν την έλλειψη των εργαλείων που είναι απαραίτητα για την περίθαλψη των 18.000 ασθενών τους στα προγράμματά τους σε 27 χώρες του κόσμου, τα αποτελέσματα δεν είναι ικανοποιητικά. «Για την αντιμετώπιση της απλής φυματίωσης, τα υπάρχοντα εργαλεία είναι απαρχαιωμένα και η διαδικασία DOTS έχει δείξει τα όριά της. Μόνο μία μικρή μειοψηφία ασθενών με πολυανθεκτική φυματίωση έχει πρόσβαση σε φάρμακα, τα οποία είναι εξαιρετικά ακριβά, τοξικά και ιδιαίτερα αναποτελεσματικά. Η έλλειψη διαγνωστικών τεστ για ασθενείς που πάσχουν από φυματίωση και HIV, έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορεί να γίνει διάγνωση σε πολλούς ασθενείς», δηλώνει η Δρ. Μπριζί Βασέ, σύμβουλος των ΓΧΣ σε θέματα φυματίωσης.     

Ανακοινώθηκε ότι μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια θα διεξαχθεί έρευνα για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων, που σε μεγάλο βαθμό εξαρτώνται από την ιδιωτική φιλανθρωπία και όχι από δημόσια κεφάλαια. Παρ' όλα αυτά, οι πρώτοι νέοι συνδυασμοί για την ανάπτυξη καινούργιων φαρμάκων δε θα είναι έτοιμοι πριν από το 2015. Και μέχρι τότε, η φυματίωση θα έχει κοστίσει τη ζωή σε 20 εκατομμύρια ανθρώπους.