You are here
Front page / Νέα / 20 ΙΟΥΝΙΟΥ, ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ - Ανταπόκριση από το Νταντάμπ
Languages
- English
- Ελληνικά
Ο Αμπού, όπως όλοι τον ξέρουν, εργάζεται με Σομαλούς πρόσφυγες στη βορειοανατολική Κένυα από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στη Σομαλία, πάνω από 20 χρόνια πριν. Ξεκινώντας ως νοσοκόμος ειδικευμένος σε θέματα διατροφής, είναι σήμερα αναπληρωτής συντονιστής του προγράμματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.
«Η κρίση στη Σομαλία δεν πρόκειται να τελειώσει σύντομα. Η ιστορία επαναλαμβάνεται και αυτό είναι ένα πρόβλημα που δεν τελειώνει ποτέ. Αυτό που βλέπω σήμερα είναι αυτό που έβλεπα το 1991: απελπισμένους ανθρώπους που εγκατέλειψαν τη χώρα τους που βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση, αφήνοντας τα πάντα πίσω τους, μόνο και μόνο για να καταλήξουν σε έναν καταυλισμό όπου οι συνθήκες διαβίωσης δεν τους επιτρέπουν να ζουν με αξιοπρέπεια».
Άρχισα να εργάζομαι με Σομαλούς πρόσφυγες το 1991, στον καταυλισμό προσφύγων του Λιμπόι, κοντά στα σύνορα με τη Σομαλία. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ήταν υπεύθυνοι για τις ιατρικές εξετάσεις των προσφύγων. Οι συνθήκες διαβίωσης ήταν θλιβερές. Δεν υπήρχε τίποτα εκεί: καθόλου νερό και τουαλέτες, καμία αξιοπρεπής υποδομή. Σημειώθηκαν κάποια ξεσπάσματα δυσεντερίας. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα λειτουργούσαμε ένα νοσοκομείο για επείγοντα περιστατικά και αρκετά επισιτιστικά κέντρα μέσα στον καταυλισμό».
Καθώς όλο και περισσότεροι πρόσφυγες περνούσαν τα σύνορα και το επίπεδο ασφάλειας χειροτέρευε, τρεις άναρχα δομημένοι καταυλισμοί προσφύγων στήθηκαν στην έρημο, 80 χλμ μακριά, με χώρο για 90.000 ανθρώπους, παίρνοντας το όνομά τους από την κοντινή πόλη Νταντάμπ. Σήμερα, περίπου μισό εκατομμύριο Σομαλοί αγωνίζονται για να επιβιώσουν στους καταυλισμούς.
«Άφησα τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα και το Νταντάμπ για δύο χρόνια και επέστρεψα το 1994 για να δουλέψω στο Νταγκαχάλεϊ (έναν από τους τρεις καταυλισμούς του Νταντάμπ). Η κατάσταση τότε ήταν τελείως διαφορετική. Επικρατούσε σχετική ηρεμία και σταθερότητα. Οι πρόσφυγες άρχισαν να προσαρμόζονται στο περιβάλλον και έβρισκαν τρόπους να ανταπεξέλθουν. Υπήρχαν αγορές, σχολεία και οι καταυλισμοί έδιναν περισσότερο την εικόνα μιας κενυάτικης πόλης.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρείχαν πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια ιατρική περίθαλψη στους τρεις καταυλισμούς αλλά υπήρχαν πολύ λίγα επιδημιολογικά ξεσπάσματα ή κρούσματα υποσιτισμού εκείνη την περίοδο. Συνέχισα να εργάζομαι για την οργάνωση μέχρι το 2003, όταν τα προγράμματα παραδόθηκαν σε άλλες οργανώσεις».
Η περίοδος της σχετικής σταθερότητας στο Ντανταάμπ τελείωσε το 2006, όταν νέες διαμάχες στη Σομαλία, σε συνδυασμό με τις πλημμύρες, την ξηρασία και το διαδεδομένο λιμό, ανάγκασαν πολλούς περισσότερους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
«Όταν επέστρεψα στο Νταντάμπ το 2009, η κατάσταση ήταν και πάλι εντελώς διαφορετική. Ο αριθμός των προσφύγων που κατέφθαναν στους καταυλισμούς ήταν υπερβολικά μεγάλος. Ο καταυλισμός ήταν ασφυκτικά γεμάτος και η υποδομή ήταν η ίδια με αυτή που υπήρχε δέκα χρόνια πριν.
Η καταγραφή των διατροφικών αναγκών γινόταν, επίσης, με πολύ αργούς ρυθμούς και πήρε πολύ χρόνο μέχρι να λάβουμε τα τρόφιμα που θα μοιράζονταν στους πρόσφυγες. Εκείνοι που είχαν οικογένειες που ζούσαν ήδη στους καταυλισμούς, έπρεπε να στηρίζονται στους συγγενείς τους για να μοιράζονται το φαγητό μαζί τους. Όλο και πιο πολλοί άνθρωποι εγκαθίσταντο έξω από τους καταυλισμούς όπου έμεναν χωρίς υποδομές ή προστασία. Μόνο μετά από χρόνια προσπαθειών και πίεσης, άνοιξαν δυο ακόμα καταυλισμοί κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2011.
Στις αρχές του 2011, βλέπαμε όλο και περισσότερους πρόσφυγες, οι οποίοι κατέφθαναν, να υποφέρουν από υποσιτισμό. Σύντομα το υπάρχον νοσοκομείο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στον καταυλισμό Νταγκαχάλεϊ γέμισε ασφυκτικά και έπρεπε να αυξήσουμε τη χωρητικότητά για να περιθάλψουμε τον αριθμό των παιδιών. Αντιμετωπίσαμε, επίσης, και μια επιδημία ιλαράς.
Επιπλέον, οι ομάδες μας παρέχουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας στους πρόσφυγες. Πολλοί υποφέρουν από σοβαρή μετατραυματική διαταραχή άγχους και ψυχικά τραύματα. Για τους ανθρώπους που έχουν ζήσει στον καταυλισμό για 20 χρόνια, το πρόγραμμα ψυχικής υγείας είναι, επίσης, σημαντικό. Δεν βλέπουν καμία προοπτική μελλοντικής βελτίωσης και σε κάποιους δεν έχει απομείνει καμία ελπίδα. Οι ζωές των ανθρώπων που ζουν στο Νταντάμπ έχουν ‘διαλυθεί’».
Η κατάσταση ασφαλείας μέσα και γύρω από τους καταυλισμούς χειροτέρευσε δραματικά τον Οκτώβριο του 2011, με την απαγωγή δύο μελών του προσωπικού των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και ένα κύμα εκρήξεων και πυροβολισμών. Από τότε, έχουν σταματήσει να παρέχονται στους καταυλισμούς όλες οι υπηρεσίες που δεν είναι επείγουσες.
Καλεσμένη του διαδικτυακού ραδιοφωνικού σταθμού Radiobubble, η γιατρός Ηρώ Ευλαμπίδου διηγήθηκε ιστορίες από το μεγαλύτερο καταυλισμό του κόσμου έχοντας μόλις επιστρέψει από το Νταγκαχάλεϊ. Άκουσε την εκπομπή εδώ
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα συνεχίζουμε να εργαζόμαστε στους καταυλισμούς, με ντόπιο προσωπικό και πρόσφυγες, παρέχοντας πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια ιατρική περίθαλψη στους νέους πρόσφυγες. Παρόλα αυτά, αν υπάρξει μια κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, όπως η επισιτιστική κρίση του 2011, θα είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Η διεθνής κοινότητα είναι ανάγκη να βρει μία λύση για αυτή την απελπιστική κατάσταση. Πρέπει να καταλάβουν την πολυπλοκότητα της κατάστασης και την απόγνωση στην οποία ζουν οι άνθρωποι.
